Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) terapisi, travma tedavisindeki etkinliği nedeniyle kabul görmüştür. Başlangıçta yetişkinler için geliştirilmiş olsa da, terapistler artık çocuklar için de değerini görmektedir. Bu makale EMDR terapisinin ne olduğunu, çocuklarda nasıl çalıştığını ve sağlayabileceği faydaları açıklayacaktır.

EMDR Terapisi Nedir?

1980’lerde Francine Shapiro tarafından geliştirilen EMDR terapisi, bireylerin travmatik anıları işlemesine yardımcı olur. Terapi, terapistin belirli göz hareketleri veya diğer iki taraflı uyarım biçimleriyle meşgul olurken bireyi travmatik olayları hatırlamaya yönlendirdiği sekiz aşamadan oluşur. Bu süreç, beynin travmatik anıları işlemesine ve bütünleştirmesine yardımcı olarak sıkıntının azalmasına yol açar.

Çocuklarda EMDR Terapisi Neden Kullanılmalıdır?

Çocuklar genellikle travmayı yetişkinlerden farklı deneyimler. Duygularını sözlü olarak ifade etmekte zorlanabilirler. EMDR terapisi, çocukların her ayrıntıyı anlatmak zorunda kalmadan deneyimlerini işlemeleri için bir yol sunar. Bu, özellikle istismar, ihmal veya kaza gibi olaylar yaşamış çocuklar için faydalıdır.

EMDR Terapisi Çocuklar İçin Nasıl İşler?

• Hazırlık Aşaması: Bu aşamada terapist çocukla güvenli ve güvenilir bir ilişki kurar. Bu bağlantı önemlidir çünkü çocukların terapötik bir ortamda rahat hissetmeleri gerekir. Terapist, EMDR sürecini çocuğun yaşına ve anlayışına uygun bir şekilde açıklar.
• Değerlendirme Aşaması: Terapist, çocuğun üzerinde çalışmak istediği belirli travmatik anıları belirlemesine yardımcı olur. Çocuğun düşüncelerini ve duygularını ifade etmesine yardımcı olmak için çizimler veya oyunlar kullanabilirler. Terapist ayrıca çocuğa seanslar sırasında kullanması için sakinleştirici teknikler öğretir.
• Duyarsızlaştırma Aşaması: Bu kritik aşamada, çocuk genellikle yönlendirilen göz hareketleri aracılığıyla iki taraflı uyarım yaparken travmatik anıyı hatırlar. Terapist, çocuğun anıya odaklanmasına yardımcı olurken aynı zamanda güvende hissetmesini sağlar. Bu süreç zaman alabilir çünkü çocuklar zor konuları ele alırken desteğe ihtiyaç duyabilirler.
• Kurulum Aşaması: Burada terapist, çocuğu benimsemek istediği olumlu inançlar hakkında düşünmeye teşvik eder. Bu, kendi gücüne veya güvenliğine olan bir inanç olabilir. Terapist, bu olumlu inançları pekiştirmeye yardımcı olmak için yine iki taraflı uyarımı kullanır.
• Vücut Tarama Aşaması: Terapist, çocuğun hafızayla ilgili herhangi bir fiziksel duyumu fark etmesini sağlar. Bu, çocuğun vücudunda kalan herhangi bir gerginlik veya rahatsızlığın farkına varmasına yardımcı olur. Terapist daha sonra çocuğun bu duyumları işlemesine yardımcı olarak sakinlik duygusunu teşvik eder.
• Kapanış Aşaması: Seansın sonunda terapist, çocuğun kendini güvende ve istikrarlı hissetmesini sağlar. Çocuğun seanstan güvenli bir şekilde ayrılmasına yardımcı olmak için gevşeme teknikleri veya çocuğun güçlü yönlerini nazikçe hatırlatabilir.
• Yeniden Değerlendirme Aşaması: Sonraki seanslarda, terapist çocuğun ilerlemesini kontrol eder ve önceki seanslarda işlenen anılarla nasıl başa çıktığını değerlendirir. Bu aşama, gerektiğinde tedavi planında ayarlamalar yapılmasına olanak tanır.

Çocuklarda EMDR Terapisinin Faydaları?

• Güçlendirme: EMDR terapisi, çocukların düşünceleri ve duyguları üzerinde yeniden kontrol sahibi olmalarına yardımcı olur. Travmayı işleyerek, travmanın üzerlerindeki gücünden kurtulabilirler. Bu güçlendirme, sağlıklı duygusal gelişimi destekler.
• İfade Edici Çıkış: Birçok çocuk duygularını sözlü olarak ifade etmekte zorlanır. EMDR, bunun yerine imgeler, düşünceler ve duyumlar kullanmalarına olanak tanır. Bu ifade edici yön, terapiyi daha az korkutucu ve daha yönetilebilir hissettirebilir.
• Azalmış Semptomlar: EMDR terapisi gören çocuklar, kaygı, depresyon, kabuslar ve okulda zorluklar gibi travmayla ilişkili semptomlarda azalma yaşayabilir. Bu gelişmeler genel refahı artırabilir.
• Gelişmiş İlişkiler: Çocuklar travmatik deneyimlerini ele alarak aileleri ve akranlarıyla ilişkilerini geliştirebilirler. Bu gelişme genellikle kendilerini daha güvende hissettikleri ve geçmiş anıların yükünden kurtuldukları için gerçekleşir.
• Başa Çıkma Stratejileri: EMDR terapisi, çocuklara terapi dışında kullanabilecekleri başa çıkma stratejileri kazandırır. Çocuklar, sıkıntılı duygularla karşılaştıklarında duygularını ve tepkilerini yönetme becerilerini öğrenirler.
• Yaşa Uygun Teknikler: EMDR terapisinde eğitim almış terapistler, yöntemlerini çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uyacak şekilde uyarlar. Bu esneklik, terapiyi çok çeşitli çocuklar için erişilebilir ve etkili hale getirir.

Çocuklarda EMDR Terapisinin Zorlukları

EMDR terapisi etkili olsa da zorluklarla birlikte gelir. Bazı çocuklar, özellikle ilk başlarda, travmaları hakkında konuşmakta zorluk çekebilirler. Terapistlerin sabırlı olmaları ve ilerlemenin zaman alabileceğini anlamaları gerekir. Ayrıca, bazı ebeveynler terapinin çocuklarını nasıl etkileyeceği konusunda endişe duyabilirler.

Sonuç

EMDR terapisi, çocukların travmatik deneyimleri işlemesine yardımcı olmak için önemli bir araç haline gelmiştir. Benzersiz yaklaşımı, çocukların yeni başa çıkma becerileri geliştirirken güvenli bir ortamda anılarıyla etkileşime girmelerini sağlar. Çocukları için terapi düşünen ebeveynler için EMDR, umut verici sonuçlar ve iyileşme yolları sunar. EMDR terapisinde bilgili, kalifiye bir terapist aramak, bir çocuğun iyileşme yolculuğunun önünü açabilir. Siz de EMDR Terapisi almak istiyorsanız Samsun Uzman Psikolog İlknur Çalışkan Köse’den randevu alabilirsiniz.